مقایسه‌ی خصوصیات مورفومتریک جمعیت‌های زنبورعسل (Apis mellifera L.) در استان کرمانشاه

چکیده امروزه طبقه­بندی موجودات زنده بر­اساس مفاهیم جمعیت استوار است. زنبور عسل (A. mellifera) شامل 24 زیر گونه مختلف می­باشد. اغلب این زیرگونه­ها بر اساس خصوصیات ظاهری طبقه بندی می­شوند. نمونه برداری از ده منطقه استان کرمانشاه (کرمانشاه، سنقر، صحنه، کنگاور، هرسین، پاوه، جوانرود، اسلام­آبادغرب، سرپل­ذهاب و قصرشیرین) در سال 1392 انجام شد. در این مطالعه از ده صفت مرفومتریک جهت تفکیک جمعیت‌های زنبورعسل استفاده گردید. نتایج نشان داد که جمعیت زنبورهای عسل منطقه سنقر، کوتاه­ترین طول و عرض بال جلو (به ترتیب 3/8 و 9/2میلی­متر) و بلندترین طول خرطوم (8/6 میلیمتر) در بین ده منطقه را دارا بود. همچنین میزان همبستگی بین صفات مختلف مورد مطالعه قرار گرفت به طوریکه بین طول و عرض بال جلو (74/0= r2و00/0= P)، طول پای عقب و شاخص کوبیتال (57/0= r2  و00/0= P) همبستگی معنی­داری وجود داشت. آنالیز متغیر کانونی (CVA) به میزان 07/60 درصد جمعیت ده منطقه را از یکدیگر جدا نمود. همچنین آنالیز کلاستر به روش UPGMA جمعیت‌های دو منطقه سنقر و هرسین را به طور کامل از جمعیت‌های دیگر زنبورعسل جدا نمود. نتایج بدست آمده از اندازه‌گیری‌ها با نتایج قبلی اعلام شده در مورد نژاد ایرانی مطابقت دارد.